Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΣΘΕΝΕΙΑ - ΜΕΡΟΣ 3

 

Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ | Η ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Η κατάθλιψη είναι η μόνιμη θλίψη στον άνθρωπο.

Από το έτος 2020 θεωρείται ως η δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως!

Στη χώρα μας, μόλις το 80% όσων πάσχων από κατάθλιψη αναζητούν βοήθεια και λιγότερο από τους μισούς καταφεύγει στην στήριξη του ειδικού γιατρού.

Η κατάθλιψη είναι τόσο συχνή νοητική ασθένεια όσο και το κοινό κρυολόγημα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι επηρεάζονται από την κατάθλιψη στη ζωή τους είτε άμεσα, είτε έμμεσα.

Η σύγχυση σχετικά με την κατάθλιψη είναι ένα συχνό φαινόμενο.

1.      Ποια η διαφορά της κατάθλιψης από την κακή διάθεση;

2.      Ποια είναι τα διάφορα είδη της κατάθλιψης που βιώνουν οι άνθρωποι;

3.      Γιατί οι άνθρωποι που υποφέρουν από κατάθλιψη δεν καταφεύγουν στους ειδικούς;

 

 

ΤΙ ΛΕΓΕΙ Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ;

Διαβάζουμε προσεκτικά, τα πιο κάτω τέσσερα εδάφια:
 

 

(Παροιμίες 17:22)

Η ευφραινομένη καρδία δίδει ευεξίαν ως ιατρικόν· το δε κατατεθλιμμένον πνεύμα ξηραίνει τα οστά.

 

 

(Παροιμίες 18:14)

Το πνεύμα του ανθρώπου θέλει υποστηρίζει την αδυναμίαν αυτού· αλλά το κατατεθλιμμένον πνεύμα τις δύναται να υποφέρη;

 

 

(Ψαλμός 142:3)

Ότε το πνεύμά μου ήτο κατατεθλιμμένον εν εμοί, τότε συ εγνώρισας την οδόν μου. Παγίδα έκρυψαν δι' εμέ εν τη οδώ την οποίαν περιεπάτουν.

 

 

(Ψαλμός 143:4)

Διά τούτο το πνεύμά μου είναι κατατεθλιμμένον εν εμοί, και η καρδία μου τεταραγμένη εντός μου.

ΠΩΣ ΒΟΗΘΑ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ, ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ;

 

ΤΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ ΤΙΜΗΜΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ!

Ένιωθε δυστυχισμένη - τόσο πολύ – που κάθε φορά που πήγαινε στον ογκολόγο της, στο τέλος της επίσκεψης κατέληγε να ξεσπάει σε δάκρυα.

Η αντίδραση του ογκολόγου της κάθε φορά ήταν να της ζητάει να φύγει αμέσως από το ιατρείο.

Πέρα από το πλήγμα  της ψυχρότητας του ογκολόγου είχε άραγε ιατρική σημασία το ότι δεν ήταν διατεθειμένος να ασχοληθεί με τη μόνιμη θλίψη της ασθενούς του;

Από την στιγμή που μια ασθένεια έχει προχωρήσει τόσο πολύ θα ήταν απίθανο το οποιοδήποτε συναίσθημα να έχει κάποια επίδραση στην εξέλιξη της.

Ενώ η κατάθλιψη της γυναίκας σίγουρα επιδείνωσε ακόμα περισσότερο τους λιγοστούς μήνες ζωής που της απέμειναν τα κλινικά στοιχεία ότι η μελαγχολία μπορεί να επηρεάσει την πορεία του καρκίνου είναι ακόμα συγκεχυμένα.

Όμως, εκτός από τον καρκίνο μια αποσπασματική συλλογή από μελέτες υποδεικνύει το ρόλο της κατάθλιψης σε πολλές άλλες ιατρικές παθήσεις, ιδιαίτερα στην επιδείνωση μιας αρρώστιας από τη στιγμή που εκδηλώνεται.

Τα στοιχεία ενισχύουν την άποψη ότι για ασθενείς με σοβαρές παθήσεις, θα ήταν ιατρικά ενδεδειγμένο να υπάρξει αγωγή και για την κατάθλιψη τους.

 

Μια επιπλοκή στην αγωγή της κατάθλιψης σε ασθενείς που πάσχουν από οργανικά νοσήματα είναι ότι τα συμπτώματα στα οποία περιλαμβάνονται η ανορεξία και η υπνηλία εύκολα παρερμηνεύονται και θεωρούνται σημάδια άλλων ασθενειών ιδιαίτερα από γιατρούς με λιγοστή εκπαίδευση στην ψυχιατρική διάγνωση.

Η ανικανότητα να διαγνωστεί η κατάθλιψη ενδέχεται να διογκώσει το πρόβλημα δεδομένου ότι η κατάθλιψη του ασθενούς – όπως και στην περίπτωση της απαρηγόρητης καρκινοπαθούς – δε γίνεται αντιληπτή και παραμένει αθεράπευτη.

Και αυτή η αποτυχία της διάγνωσης και της χορήγησης της ενδεδειγμένης αγωγής σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο του θανάτου.

 

Για παράδειγμα, από τους 100 ασθενείς που έκανα μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών, 12 από τους 13 που είχαν πάθει κατάθλιψη πέθαναν στον πρώτο χρόνο της μεταμόσχευσης, ενώ 34 από τους υπόλοιπους 87 ήταν ακόμα ζωντανοί, δύο χρόνια αργότερα.

Και ανάμεσα σε ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια που έκαναν αιμοκάθαρση, αυτοί στους οποίους διαγνώστηκε κατάθλιψη είχαν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.  

Η κατάθλιψη ήταν η ακριβέστερη πρόγνωση θανάτου από οποιοδήποτε άλλο ιατρικό σύμπτωμα.

Εδώ η δίοδος επικοινωνίας του συναισθήματος με την παθολογική κατάσταση δεν ήταν βιολογική αλλά συμπεριφορική:

Οι καταθλιπτικοί ασθενείς πειθαρχούσαν πολύ λιγότερο στις ιατρικές συμβουλές που δέχονταν – για παράδειγμα, «έκαναν ζαβολιές» στις δίαιτες, γεγονός που τους εξέθεσε σε ακόμα μεγαλύτερους κινδύνους.

 

Και η καρδιοπάθεια φαίνεται να οξύνεται με την κατάθλιψη.

Σε μια μελέτη 2832 μεσήλικων ανδρών και γυναικών που διήρκεσε 12 χρόνια τα ποσοστά θανάτου από την ασθένεια ήταν αυξημένη για αυτούς που βίωναν μια αίσθηση πνιγηρής απελπισίας και απόγνωσης.

 Και από το 3% περίπου που είχαν ακόμα εντονότερη κατάθλιψη το ποσοστό θανάτου από καρδιοπάθειες συγκρινόμενο με των ανθρώπων που σε είχαν σημάδια κατάθλιψης ήταν 4 φορές μεγαλύτερο.

Η κατάθλιψη φαίνεται να δημιουργεί έναν ιδιαίτερα σοβαρό παθολογικό κίνδυνο για όσους ξεπεράσουν την καρδιακή προσβολή.

Σε μια μελέτη ασθενών σε ένα νοσοκομείο του Μόντρεαλ, οι οποίοι επέστρεψαν στο σπίτι τους, αφού υποβλήθηκαν σε αγωγή για το πρώτο τους καρδιακό επεισόδιο, οι ασθενείς με κατάθλιψη αντιμετώπιζαν έναν έντονα αυξημένο κίνδυνο να πεθάνουν μέσα στους επόμενους έξι μήνες.

Στους ασθενείς (ο ένας στους οκτώ) που είχαν σοβαρή κατάθλιψη, το ποσοστό θνησιμότητας ήταν πέντε φορές μεγαλύτερο από ότι σε άλλους με ανάλογη πάθηση – η κατάθλιψη βρέθηκε ότι ήταν τι ίδιο επικίνδυνη όσο και άλλες σημαντικές παθολογικές αιτίες θανάτου από καρδιά, όπως η δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας ή το ιστορικό προηγούμενων εμφραγμάτων.

Ανάμεσα στους πιθανούς μηχανισμούς που μπορεί να εξηγήσουν γιατί η κατάθλιψη αυξάνει τόσο πολύ τις πιθανότητες μιας καρδιακής προσβολής αργότερα, είναι οι επιπτώσεις της στη μεταβλητότητα του ρυθμού της καρδιάς (!) καθώς αυξάνει τον κίνδυνο μιας μοιραίας αρρυθμίας.

 

ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΛΕΚΑΝΗΣ

Κατά τη διάρκεια μιας μελέτης σε ηλικιωμένες γυναίκες οι οποίες νοσηλευόταν με κάταγμα λεκάνης σε κάμποσες χιλιάδες από αυτές έγινε ψυχιατρική διάγνωση ήδη από την είσοδο τους στο νοσοκομείο.

Αυτές που είχαν πάθει κατάθλιψη παρέμειναν στο νοσοκομείο κατά μέσο όρο οκτώ ημέρες περισσότερο από αυτές που είχαν παρεμφερές παθολογικό πρόβλημα αλλά όχι κατάθλιψη και μόνο το ένα τρίτο από αυτές (!) ξαναπερπάτησε.

Όμως οι γυναίκες με κατάθλιψη και μόνο που δέχονταν ψυχιατρική βοήθεια για τη κατάθλιψη τους, παράλληλα με την υπόλοιπη ιατρική αγωγή χρειάστηκαν πολύ λιγότερη φυσικοθεραπεία για να ξαναπερπατήσουν ενώ ακόμα λιγότερες γυναίκες χρειάστηκε να επανεισαχθούν στο νοσοκομείο στους τρεις πρώτους μήνες από την επιστροφή τους στο σπίτι τους.  

 

 

ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ

 Κατά τον ίδιο τρόπο σε μια μελέτη ατόμων τα οποία ανήκαν στο 10% των ασθενών που είχαν ανάγκη από μόνιμη ιατρική βοήθεια – συχνά επειδή υπέφεραν από πολλαπλές παθήσεις, όπως και από καρδιόπαθεια και από σακχαρώδη διαβήτη  - ένας στους έξη περίπου έπασχε από σοβαρή κατάθλιψη.

Όταν αυτοί οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε θεραπεία για το πρόβλημα τους, ο αριθμός των ημερών κατά τις οποίες νοσούσαν έπεσε από τις 79 στις 51 τον χρόνο (!) για όσους είχαν σημαντική κατάθλιψη και από τις 62 το χρόνο στις 18 μόνο για όσους είχαν υποβληθεί σε θεραπεία για ήπιες μορφές κατάθλιψης.

Στιγμιότυπα ηχητικά με τον Λ. Φέγγο (1928 - 2017)