Ο ΕΦΗΒΟΣ, ΟΙ ΣΥΝΑΨΕΙΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ
Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ!
ΚΑΙ Ο ΕΦΗΒΟΣ ΝΕΟΣ.
Ο τίτλος της σειράς είναι Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΦΗΒΟΣ ΝΕΟΣ και
θα διαρκέσει για άγνωστο χρόνο.
Μαζί,
θα διαβάσουμε κάποια χωρία από την Αγία Γραφή και θα ασχοληθούμε με μια
«ζωντανή» θεματολογία (!) που αφορά την
όψιμη εφηβική φάση της ηλικίας 15 – 25 χρονών .
ΘΕΜΑ: Ο ΕΦΗΒΟΣ, ΟΙ ΣΥΝΑΨΕΙΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ
Το
θέμα μας, σήμερα, έχει να κάνει με το στρες της πανδημίας στην ζωή του εφήβου.
Το στρες της πανδημίας φαίνεται να
επέφερε οργανικές αλλαγές στους εγκεφάλους ορισμένων τουλάχιστον εφήβων,
κάνοντας μερικά χαρακτηριστικά τους να φαίνονται πιο γερασμένα (!) σε σχέση με
τους εγκεφάλους των συνομηλίκων τους προ Covid-19, δείχνει μια νέα αμερικανική
επιστημονική μελέτη.
Προηγούμενες έρευνες έχουν βρει ότι
το άγχος και η κατάθλιψη αυξήθηκαν στη
διάρκεια της πανδημίας στους ενήλικες σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.
Τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι οι
νευρολογικές και ψυχικές επιπτώσεις της πανδημίας στους εφήβους μπορεί να είναι
ακόμη χειρότερες.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή
ψυχολογίας Ίαν Γκότλιμπ του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνιας, οι οποίοι
έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογικής ψυχιατρικής «Biological
Psychiatry: Global Open Science», μελέτησαν με μαγνητική απεικόνιση τους εγκεφάλους 163
παιδιών πριν (2016-2019) και στη διάρκεια της πανδημίας (2020-2022).
«Ξέραμε
ήδη από άλλες μελέτες ότι η πανδημία έχει επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία
των νέων, αλλά δεν γνωρίζαμε κατά πόσο έχει επηρεαστεί και οργανικά ο εγκέφαλός
τους»,
ανέφερε ο δρ Γκότλιμπ.
Αλλαγές στη δομή
του εγκεφάλου συμβαίνουν με φυσικό τρόπο καθώς γερνάμε.
Κατά την εφηβεία τα σώματα των παιδιών
βιώνουν αυξημένη ανάπτυξη τόσο του
ιππόκαμπου όσο και της αμυγδαλής του
εγκεφάλου τους, ενώ παράλληλα οι ιστοί στον εγκεφαλικό φλοιό τους γίνονται
πιο λεπτοί.
Η νέα έρευνα βρήκε ότι επί πανδημίας η
παραπάνω αναπτυξιακή διαδικασία επιταχύνθηκε στους εφήβους, ιδίως κατά την
περίοδο των «λοκντάουν», με αποτέλεσμα η βιολογική ηλικία του εγκεφάλου να
εμφανίζει πιο γερασμένη εικόνα, όντας σχετικά αναντίστοιχη της πραγματικής
ηλικίας των εφήβων.
Προ πανδημίας κάτι
τέτοιο είχε παρατηρηθεί μόνο σε παιδιά που είχαν
βιώσει χρόνια προβλήματα βίας, παραμέλησης από
γονείς, οικογενειακής δυσλειτουργίας ή άλλων αρνητικών παραγόντων.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι, σε σύγκριση με
τους εφήβους προ πανδημίας, οι έφηβοι που εξετάστηκαν
στη διάρκεια της Covid-19, όχι μόνο είχαν περισσότερα
προβλήματα ψυχικής υγείας, αλλά επίσης μικρότερο πάχος του εγκεφαλικού φλοιού,
μεγαλύτερο όγκο ιππόκαμπου και αμυγδαλής και γενικότερα μεγαλύτερη βιολογική
ηλικία του εγκεφάλου, κατά περίπου τρία χρόνια σε σύγκριση με τη χρονολογική
ηλικία τους.
«Δεν
είναι ακόμη σαφές κατά
πόσο αυτές οι αλλαγές στον εγκέφαλο είναι μόνιμες.
Τελικά η χρονολογική ηλικία τους θα “πιάσει” την ηλικία του εγκεφάλου τους; Αν
ο εγκέφαλός τους παραμείνει μόνιμα πιο γερασμένος σε σχέση με την χρονολογική
ηλικία τους, είναι ασαφές ποιές θα είναι οι επιπτώσεις στο μέλλον. Για έναν
70χρονο, ή 80χρονο θα περίμενε κανείς να εμφανίζει ορισμένα γνωστικά και
μνημονικά προβλήματα με βάση τις αλλαγές στον εγκέφαλό του, αλλά τι άραγε
σημαίνει για έναν 16χρονο ο εγκέφαλός του να εμφανίζει πρόωρη γήρανση;», αναρωτήθηκε
ο Αμερικανός ψυχολόγος.
Από την άλλη, ο καθηγητής γνωστικής
νευροεπιστήμης Μάικλ Τόμας του Πανεπιστημίου Μπίρκμπεκ του Λονδίνου, δήλωσε στη
«Γκάρντιαν» ότι μέχρι στιγμής είναι δύσκολο να ξέρει κανείς αν οι διαφορές στη
δομή του εγκεφάλου σημαίνουν κάτι για την τωρινή, ή για τη μελλοντική
συμπεριφορά των εφήβων.
Μας χαρακτήρισε «πολύ υποθετικό ότι μπορεί να υπάρξουν κάποιες συνέπειες σε βάθος χρόνου
και κατά πόσο αυτές οι εγκεφαλικές αλλαγές θα διαρκέσουν ή θα
σβηστούν σταδιακά».
Ακόμη, δεν απέκλεισε ότι
μπορεί να υπάρξουν και θετικές επιπτώσεις, καθώς μας από μας
μεταβολές που βρήκε η αμερικανική μελέτη στον εγκέφαλο των εφήβων επί
πανδημίας, σχετίζονται μας με υψηλότερες επιδόσεις, π.χ. στα τεστ νοημοσύνης.
Μας είπε, «τέτοια δεδομένα (μας
αμερικανικής μελέτης) δεν μπορούν να μας πουν αν οι αρνητικές μακροχρόνιες
επιπτώσεις είναι αναπόφευκτες ή αν η πλαστικότητα του εγκεφάλου θα επιτρέψει σε
αυτή τη γενιά να ανακάμψει».
Σύνδεσμος για την επιστημονική
δημοσίευση: https://www.bpsgos.org/article/S2667-1743(22)00142-2/fulltext
Έκδοση
01/12/2022
Τα
ακούσματα του παιδιού έχουν άμεσες συνέπειες στη μάθηση και
σημαντικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Αυτό το χάσμα μεγαλώνει καθώς μεγαλώνει
και το παιδί.
Εκτός από την έλλειψη έκθεσης σε λεκτικά ακούσματα, ένα παιδί που
προέρχεται από οικογένεια με χαμηλό εισόδημα συχνά ακούει λέξεις με αρνητικό ή
αποθαρρυντικό νόημα.
Σύμφωνα με μια μελέτη, ένα μέσο παιδί από μια οικογένεια που ανήκει στην κατώτερη τάξη ακούει 125.000 περισσότερες αποθαρρυντικές λέξεις από την ηλικία των τεσσάρων.
Συγκριτικά, ένα παιδί από μια οικογένεια
με υψηλά εισοδήματα θα έχει ακούσει 560.000 περισσότερες επαινετικές λέξεις.
Υπάρχει όμως κι ένα καλό νέο (!) ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης ή / και εισοδήματος.
Εν ολίγοις, η λύση είναι απλή και εύκολη:
μιλήστε στο παιδί σας.
Αυτό δεν ενισχύει μόνο τον εγκέφαλο των
παιδιών, αλλά η γνωριμία με τον κόσμο τους καθώς και η επικοινωνία μαζί τους
αποτελεί, επίσης, μια πολύτιμη εμπειρία για
εμάς τους ενήλικες.
Η εξάλειψη του χάσματος των 30 εκατομμυρίων λέξεων απαιτεί έγκαιρη
παρέμβαση και βρίσκεται στο επίκεντρο διαφόρων κυβερνητικών προγραμμάτων καθώς
και του προγράμματος «The Thirty Million
Words Initiative».
Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Όσον αφορά την διαμόρφωση του εγκεφάλου
ενός παιδιού από την βρεφική ηλικία, που είναι ευθύνη, αποκλειστικά, των γονέων
ο λόγος του Θεού είναι σαφής.
Μιλάτε | διδάσκετε τα παιδιά σας τις
Γραφές.
Οι Γραφές (!) που για τα παιδιά είναι όλες οι
ιστορίες της Παλιάς και της Καινής Διαθήκης διαμορφώνουν | καλλιεργούν τις
επισυνάψεις του εγκεφάλου.
Διαβάζουμε από το Δευτερονόμιο, τα λόγια
του Μωυσή:
Επειδή, ποιο έθνος | λαός είναι
τόσο μεγάλο, στο οποίο ο Θεός, με τέτοιον τρόπο, είναι κοντά του, όπως ο Κύριος
ο Θεός μας, σε όλα όσα τον επικαλούμαστε;
Και ποιο έθνος | λαός είναι
τόσο μεγάλο, που να έχει διατάγματα και κρίσεις τόσο δίκαιες, όπως ολόκληρος
αυτός ο νόμος, που σήμερα βάζω μπροστά σας;
Μόνον πρόσεχε τον εαυτό σου, και φύλαγε καλά την ψυχή σου, μήπως και λησμονήσεις τα
πράγματα που είδαν τα μάτια σου, και μήπως κάποτε χωριστούν από την καρδιά σου,
σε όλες τις ημέρες της ζωής σου·
αλλά, δίδασκέ τα στους γιους σου, και στους γιους των γιων σου.
Και από την επιστολή προς τους Εφεσίους του αποστόλου Παύλου:
Και οι πατέρες, μη
παροργίζετε τα παιδιά σας, αλλά να τα ανατρέφετε με παιδεία και νουθεσία
Κυρίου.
Το πιο κάτω κείμενο (!) είναι αντιγραφή:
ΟΙ ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ, Η ΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΙΣΘΗΣΗ
Όταν γεννιέται ένα μωρό διαθέτει σχεδόν
το σύνολο των 100 δισεκ νευρώνων που θα έχει και όταν μεγαλώσει.
Η κύρια διαφορά ανάμεσα στον εγκέφαλο του
παιδιύ και εκείνον του ενήλικα είναι ότι οι νευρώνες του ενήλικα έχουν
αναπτύξει τρισεκ συνδέσεις μεταξύ τους.
Αυτές οι συνδέσεις ονομάζονται
«συνάψεις».
Κάθε μια από αυτές τις συνδέσεις
αντιπροσωπεύει μια νέα γνώση που απέκτησε ο εγκέφαλος του παιδιού.
Η θέση, η δύναμη και η κατεύθυνση του
αντίχειρα όταν το παιδί πιάνει τον αγαπημένο του δεινόσαυρο αποτυπώνονται στον
εγκέφαλο του μέσω διαφορετικών νευρωνικών συνδέσεων, καθώς και μ’εσω του
αισθήματος ότι όταν συγκεντρώνεται μπορεί να πετύχει αυτό που θέλει.
Όταν μιλάτε στο παιδί σας ή απλώς και
μόνο όταν σας κοιτάζει ο εγκέφαλος του φτιάχνει συνδέσεις που θα το βοηθήσουν
να αντιμετωπίσει την ενήλικη ζωή του.
ΤΑ
ΔΥΟ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΑ
Το
εξωτερικό μέρος του εγκαφάλου που ονομάζεται επισης «εγκεφαλικός φλοιός»
απαρτίζεται από δύο ημισφαίρια: το αριστερό και το δεξιό.
Το
αριστερό ημισφαίριο (ο έλλογος, λογικός χαρακτήρας) ελέγχει:
1.
Τις
κινήσεις του δεξιού χεριού.
2.
Την
ικανότητα να μιλάμε.
3.
Να
διαβάζουμε και να γράφουμε.
4.
Να
θυμόμαστε ονόματα.
5.
Να
έχουμε αυτοκυριαρχία.
6.
Να
επιδεικνύουμε προ-ορατικότητα.
7.
Να
είμαστε αισιόδοξοι.
Το
δεξιό ημισφαίριο (διανοητική ικανότητα) ελέγχει:
1.
Το
αριστερό χέρι.
2.
Διαισθητική
σκέψη.
3.
Δημιουργικότητα.
4.
Συναισθηματικό.
5.
Μουσική.
6.
Τέχνη.
ΤΡΕΙΣ
ΕΓΚΕΦΑΛΟΙ ΣΕ ΕΝΑΝ
Ο
άνθρωπος διαθέτει τρείς εγκεφάλους σε «συσκευασία» ενός.
Ο
ερπετοειδής εγκέφαλος:
Εκείνος
που μας επιτρέπει να αγωνιζόμαστε για την επιβίωση μας, μέσω των δομών που
ρυθμίζουν τη λειτουργία της καρδιάς και της αναπνοής. Άλλες που μας προξενούν
το αίσθημα της πείνας και άλλες που μας επιτρέπουν να εντοπίζουμε τις αλλαγές
της θερμοκρασίας.
Ο
Έλλογος εγκέφαλος:
Μας
επιτρέπει να έχουμε αυτοεπίγνωση, να επικοινωνούμε, να σκεφτόμαστε λογικά, να
μπαίνουμε στην θέση των άλλων, ή να παίρνουμε αποφάσεις.
Ο
Συναισθηματικός εγκέφαλος:
Ικανότητα
διάκρισης ανάμεσα στα ευχάριστα και στα δυσάρεστα συναισθήματα. Ενεργοποιείται
όταν πρέπει να αποφύγουμε δυσάρεστα συναισθήματα (κινδύνους, απειλές και
καταστάσεις φόβου) καθώς και όταν επιδιώκουμε ευχάριστα συναισθήματα (να
τρεφόμαστε, να βρισκόμαστε με ανθρώπους που μας κάνουν να νιώθουμε ασφαλείς, που
μας αγαπούν).
ΣΤΑ
ΠΑΙΔΙΑ
Τον
έλεγχο τον έχουν ο ερπετοειδής και ο συναισθηματικός εγκέφαλος, κατά την
βρεφική ηλικία.
Αργότερα,
γύρω στα τρία στη ζωή του παιδιού πρωταγωνιστεί ο έλλογος εγκέφαλος.
Το
παιδί είναι σε θέση, πλέον, να ελέγξει τα βασικά του ένστικτα και καθοδηγείται
από τη λογική, τη διαίσθηση και την επιθυμία.
Ένας
συνετός γονιός είναι σε θέση να συνομιλήσει με κάθε μέρος του εγκεφάλου του
παιδιού του, όταν το μέρος αυτό αποκτά τον έλεγχο.
ΓΙΑ
ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΣΕΙΡΑΣ:
v
Το
μάθημα της «καταραμένης Φυσικής».
v
Η
αγωγή του εφήβου.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου