Ο ΕΦΗΒΟΣ ΤΟ ΕΝΣΤΙΚΤΟ ΚΑΙ ΟΙ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

 

Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ!

ΚΑΙ Ο ΕΦΗΒΟΣ ΝΕΟΣ.

 

Αγαπητέ μου νέε, έφηβε και αναγνώστη του www.strength-dignity.gr (!) αρχίσαμε ήδη, κάθε Παρασκευή μια νέα σειρά άρθρων.

 

Ο τίτλος της σειράς είναι Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΦΗΒΟΣ ΝΕΟΣ και θα διαρκέσει για άγνωστο χρόνο.

 

Μαζί, θα διαβάσουμε κάποια χωρία από την Αγία Γραφή και θα ασχοληθούμε με μια «ζωντανή» θεματολογία (!) που αφορά την όψιμη εφηβική φάση της ηλικίας 15 – 18 χρονών .

 

 

ΘΕΜΑ: ΤΟ ΕΝΣΤΙΚΤΟ ΚΑΙ ΟΙ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

 

Ένστικτο ονομάζουμε την έμφυτη τάση | παρόρμηση των ατόμων κάθε ζωικού είδους, ώστε να εκδηλώνουν συγκεκριμένες συμπεριφορές υπό την επίδραση ορισμένων περιβαλλοντικών συνθηκών.

Η εκδήλωση ενός ενστίκτου μπορεί να αναβληθεί, ή ακόμη και να ματαιωθεί με εκούσια συνειδητή επιλογή.

Από την άλλη, αντανακλαστικό είναι η ακούσια κινητική αντίδραση, εξωτερικά ορατή (ή όχι) σε ένα περιφερικό αισθητικό ερέθισμα.

 

ΤΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Αμφότερα τα πιο πάνω χαρακτηριστικά αφορούν το νευρικό σύστημα.

Μέσα από τα αντανακλαστικά το πρόσθιο τμήμα του εγκεφάλου το οποίο είναι επιφορτισμένο με την ευθύνη πραγματοποίησης όλων των σωματικών λειτουργιών και επομένως δεν αποσπάται με την πραγματοποίηση ενός απίστευτου αριθμού περιφερικών μικρορυθμίσεων από τις οποίες εξαρτάται ανά πάσα στιγμή η απαραίτητη διατήρηση της σταθερότητας του οργανισμού.

 

Τα ένστικτα, επίσης, επισημαίνουν και υπογραμμίζουν τις χρονικές προτεραιότητες που πρέπει να παρακολουθήσει ο οργανισμός προκειμένου να ανταποκριθεί επιτυχώς στα κρίσιμα προβλήματα που αφορούν την ίδια τη ζωή (επιβίωση, αναπαραγωγή).

 

ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΕΝΣΤΙΚΤΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

Σύμφωνα με μία άποψη που πρώτος διατύπωσε ο δρ. Paul MacLean, ο σημερινός εγκέφαλος του ανθρώπου και των άλλων θηλαστικών αποτελεί σύμπλεγμα τριών “εγκεφάλων” οι οποίοι δημιουργήθηκαν και προστέθηκαν σταδιακά κατά τη διάρκεια της εξέλιξης.

Τα τρία αυτά τμήματα τα οποία προοδευτικά ενσωμάτωσε ο εγκέφαλός μας είναι με τη σειρά της εμφάνισής τους ο “εγκέφαλος του ερπετού”, ο “συναισθηματικός εγκέφαλος” και ο “σκεπτόμενος εγκέφαλος”.

Ο πρώτος και αρχαιότερος θεωρείται ότι διεκπεραιώνει τις βασικές ενστικτώδεις εγκεφαλικές λειτουργίες από τις οποίες εξαρτάται η ζωή, ο δεύτερος, τον οποίο σε μεγάλο βαθμό ταυτίζουμε με το στεφανιαίο σύστημα του εγκεφάλου, δίνει τη δυνατότητα σ’ εμάς και τα υπόλοιπα θηλαστικά να αναπτύξουμε και να εκδηλώσουμε ένα ολόκληρο σύστημα συναισθηματικών κωδίκων, ενώ τέλος ο τρίτος, ο “σκεπτόμενος εγκέφαλος”, μας επιτρέπει να αποφασίζουμε για τη συμπεριφορά μας, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να οργανώσουμε και να σχεδιάσουμε τις δράσεις μας. 

 

Σύμφωνα δηλαδή με αυτή την άποψη, το κομμάτι του εγκεφάλου μας στο οποίο δεν έχει πρόσβαση η συνείδησή μας περιέχει και τη μνήμη ενός άλλου χρόνου.

Επίσης, σύμφωνα με μια άλλη τρέχουσα θεώρηση της λειτουργικής διαφοροποίησης των εγκεφαλικών περιοχών, ακόμη και το πιο πολύπλοκο μέρος του εγκεφάλου, τα γνωστά σε όλους εγκεφαλικά ημισφαίρια, αποτελούνται από ένα φυλογενετικά και οντογενετικά αρχαιότερο τμήμα, το οποίο είναι συγκριτικά πολύ λιγότερο ανεπτυγμένο στον άνθρωπο από ό,τι στα λεγόμενα κατώτερα ζώα, και από ένα υστερογενές από άποψη διαπλάσεως τμήμα το οποίο έλαβε τις μέγιστες διαστάσεις στον άνθρωπο.

 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Ας πάρουμε για παράδειγμα τη διαχείριση του φόβου σε μεταβαλλόμενες συνθήκες.

Την ευθύνη για την αναγνώριση και τη συναισθηματική σημασιολόγηση των συνεπειών του κινδύνου έχει μια περιοχή του “συναισθηματικού” εγκεφάλου που λέγεται αμυγδαλή.

Σε ένα σχετικά πρόσφατο πείραμα προσομοίωσης συνθηκών κινδύνου, οι ερευνητές κατέγραφαν, με τη βοήθεια ειδικών τομογράφων, τις περιοχές του εγκεφάλου οι οποίες ενεργοποιούνταν όταν τα άτομα αντιμετώπιζαν μια (εικονική) απειλή που μπορεί να ήταν μακριά ή πολύ κοντά σε αυτά.

Διαπιστώθηκε ότι όταν ο εικονικός κίνδυνος ήταν μακριά, τότε την ευθύνη της διαχείρισης της πληροφορίας του κινδύνου είχε μια περιοχή του νεότερου “σκεπτόμενου εγκεφάλου” που λέγαμε νωρίτερα, η οποία ενεργοποιείται σε συνθήκες αγωνίας και βοηθά στην αναζήτηση και τον προγραμματισμό εναλλακτικών στρατηγικών αντίδρασης.

Αντίθετα, όταν η (εικονική) απειλή πλησίαζε πολύ κοντά στα άτομα, τότε η εγκεφαλική δραστηριότητα μετατοπιζόταν σε μια περιοχή του “εγκεφάλου του ερπετού” η οποία είναι γνωστό ότι σχετίζεται με τις άμεσες αντιδράσεις επιβίωσης, π.χ. πάλη, φυγή ή ακινητοποίηση, αλλά και με την προετοιμασία του σώματος να αντιδράσει στον πόνο.

Δηλαδή, όταν η απειλή είναι μακριά μας έχουμε τη δυνατότητα να προγραμματίζουμε, ενώ όσο μας πλησιάζει γινόμαστε όλο και πιο παρορμητικοί και λιγότερο ελεύθεροι στις επιλογές μας.

 

ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΜΑΣ

Ας έλθουμε στο θέμα μας, μέσα από την διδαχή του λόγου του Θεού, τις Γραφές.

Ο φυσικός άνθρωπος, είναι ο άνθρωπος που λειτουργεί με το ένστικτο και τα αντανακλαστικά του.

Αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί να ξεπεράσει «το εγώ» του | την «σάρκα» του.

Είναι πάντα νευρώδης, όπως οι περισσότεροι έφηβου νέοι.

Αυτό «το εγώ» έχει το φρόνημα της αμαρτίας και του θανάτου (!) και δεν υποτάσσεται στον Θεόν.

 

Δείτε αυτό από την επιστολή του Παύλου:

διότι οι ζώντες κατά την σάρκα τα της σαρκός φρονούν, οι δε κατά το πνεύμα τα του πνεύματος.

 

Επειδή το φρόνημα της σαρκός είναι θάνατος, το δε φρόνημα του πνεύματος ζωή και ειρήνη·

 

διότι το φρόνημα της σαρκός είναι έχθρα εις τον Θεόν· επειδή εις τον νόμο του Θεού δεν υποτάσσεται· αλλ' ουδέ δύναται·

 

όσοι δε είναι της σαρκός δεν δύνανται να αρέσουν εις τον Θεόν.

 

 

 

Η ΣΥΜΦΟΡΑ

Αυτή η εχθρική και φυσιολογική στάση του ανθρώπου απέναντι στον Θεόν ονομάζεται αμαρτία και παράβαση.

Αμαρτία είναι ο προγραμματισμός του κακού, με επιμέλεια και πονηριά απέναντι στον άγιο Θεό και το θέλημα Του.

Ανομία είναι η πράξη του κακού.

 

Δείτε, τώρα, τι παθαίνει ο άνθρωπος που ζει στην ανοησία της αμαρτίας του.

Όπως γράφεται στους Ψαλμούς του Δαβίδ:

 

ΚΥΡΙΕ, στον θυμό σου μη με ελέγξεις, ούτε να με παιδεύσεις στην οργή σου.

 

Επειδή, τα βέλη σου μπήχτηκαν βαθιά σε μένα, και το χέρι σου με καταπιέζει.

 

Δεν υπάρχει υγεία στη σάρκα μου, εξαιτίας τής οργής σου· δεν υπάρχει ειρήνη στα κόκαλά μου, εξαιτίας τής αμαρτίας μου.

 

Επειδή, οι ανομίες μου υπερέβηκαν το κεφάλι μου· υπερβάρυναν επάνω μου σαν βαρύ φορτίο.

 

Βρώμησαν και σάπισαν οι πληγές μου, εξαιτίας τής ανοησίας μου.

 

Ταλαιπωρήθηκα, κυρτώθηκα υπερβολικά· όλη την ημέρα περπατάω σκυθρωπός.

 

Επειδή, τα εντόσθιά μου γεμίζουν από φλόγωση, και στη σάρκα μου δεν υπάρχει υγεία.

 

Ασθένησα και κατακόπηκα υπερβολικά· βρυχάζω από την αδημονία τής καρδιάς μου.

 

 

 

 

 

Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ

Η αναγέννηση είναι το μεγαλύτερο θαύμα στην προσωπική ζωή του ανθρώπου.

Αναγέννηση είναι η μεταστροφή της ψυχής και του πνεύματος του ανθρώπου και γίνεται από τον λόγο του Θεού δια της δυνάμεως του Πνεύματος του Αγίου.

 

Ένας όρος που έθεσε ο Κύριος Ιησούς, μιλώντας στους ανθρώπους της εποχής του ήταν ότι η Βασιλεία των Ουρανών ήταν αδύνατη σε εκείνους που δεν είχαν γευτεί την πείρα της αναγέννησης ή της αιώνιας σωτηρίας ή της αιώνιας ζωής.

 

Δείτε πώς το έγραψε ο Ευαγγελιστής Ιωάννης:   

 

Αποκρίθηκε ο Ιησούς: Σε διαβεβαιώνω απόλυτα, αν κάποιος δεν γεννηθεί από νερό και Πνεύμα, δεν μπορεί να μπει μέσα στη βασιλεία τού Θεού.

 

Εκείνο που έχει γεννηθεί από τη σάρκα είναι σάρκα· και εκείνο που έχει γεννηθεί από το Πνεύμα, είναι πνεύμα.

 

 

Ακόμη στις επιστολές του Παύλου, διαβάζουμε:

Ο Θεός, όμως, επειδή είναι πλούσιος σε έλεος, εξαιτίας της πολλής του αγάπης, με την οποία μάς αγάπησε,

 

και ενώ ήμασταν νεκροί εξαιτίας των αμαρτημάτων, μας ζωοποίησε μαζί με τον Χριστό· (κατά χάρη είστε σωσμένοι)·

 

και μας ανέστησε μαζί του, και μας κάθισε μαζί του στα επουράνια διαμέσου τού Ιησού Χριστού·

 

για να δείξει στους επερχόμενους αιώνες τον υπερβολικό πλούτο της χάρης του με την αγαθότητά του σε μας εν Χριστώ Ιησού.

 

Επειδή, κατά χάρη είστε σωσμένοι, διαμέσου της πίστης· κι αυτό δεν είναι από σας· είναι δώρο τού Θεού·

 

όχι από έργα, ώστε να μη καυχηθεί κάποιος.

 

 

Ακόμη, ο Παύλος γράφει:

Επειδή, ο Χριστός δεν με απέστειλε για να βαπτίζω, αλλά για να κηρύττω το ευαγγέλιο· όχι με σοφία λόγου, για να μη ματαιωθεί ο σταυρός τού Χριστού.

 

Επειδή, ο λόγος τού σταυρού σ' εκείνους μεν που χάνονται είναι μωρία, σε μας, όμως, που σωζόμαστε είναι δύναμη Θεού.

 

Επειδή, είναι γραμμένο: «Θα φέρω σε απώλεια τη σοφία των σοφών, και θα αθετήσω τη σύνεση των συνετών».

 

 

 

Ακόμη, ο Παύλος γράφει σε άλλη επιστολή του:

 

Όμως, χάρη στον Θεό, που μας κάνει πάντοτε να θριαμβεύουμε διαμέσου τού Χριστού, και σε κάθε τόπο φανερώνει μέσα από μας την οσμή της γνώσης του.

 

Επειδή, είμαστε ευωδία Χριστού προς τον Θεό ανάμεσα σ' εκείνους που σώζονται και σ' εκείνους που χάνονται·

 

σε τούτους μεν, οσμή θανάτου για θάνατο· σ' εκείνους δε, οσμή ζωής για ζωή. Και απέναντι σ' αυτά ποιος είναι ικανός;

 

 

 

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΑΝΕΤΑΙ ΑΙΩΝΙΑ

Αγαπητά μου παιδιά, έφηβοι νέοι, ο φυσικός άνθρωπος φανερώνει από τα ένστικτα και τα αντανακλαστικά του ότι μέσα του κατοικεί ο «θάνατος».

Ναι, ο «θάνατος» είναι ο μισθός της αμαρτίας.

 

ΟΤΑΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΩΘΕΙ ΑΙΩΝΙΑ

Όμως, δες, η χάρις και η αλήθεια εγένετο δια του Ιησού Χριστού, επάνω στον ρωμαϊκό σταυρό του Γολγοθά, αφού αναστήθηκε εκ των νεκρών κατά τις Γραφές. 

Εσύ, νέε μου, πίστευε με βεβαιότητα στο πρόσωπο του Χριστού.

Εσύ, παιδί μου, δέξου Αυτόν, τον Ιησού σαν Κύριο σου.

Εσύ, έφηβε, ψάξε ακόμη όσο αμφιβάλλεις. Θα γευτείς την σωτηρία του Θεού δια της πίστεως μέσα στην ψυχή σου.